John Ironmonger’ın “Maximilian Ponder’ın Muteber Beyni” kitabında, kitabın kahramanı Max, beyninin kataloğunuçıkarmaya karar verir, kendini 30 yıl boyunca izole eder ve zihninin tüm kıvrımlarındaki anılarını kağıda döker. Bu eserine de Katalog adını verir. Kitap bolca felsefi alıntı ve alabildiğine mizah dolu, üstelik sonlara yaklaştıkça çok da hüzünlü. Bugün Max’ten bahsetmeyeceğiz ama fotoğraf sanatçısı Barbara Iweins de, Max’inkiyle aynı adı taşıyan bir projeyi hayata geçirdi, geçirmeye de devam ediyor.

11 yaşından beri fotoğrafa olan tutkusu süren sanatçı, 2018 yılında tam anlamıyla içine dönerek kendi kişisel yaşamını fotoğraflamaya karar vermiş. İki yıllık periyotta, haftada 15 saatini ayırdığı projesi Katalog için 10.000’den fazla -evet tam olarak 10.532- objeyi renklerine göre ayırmış, “yangında kurtacaklarım” adında bir kategori oluşturmuş (ki bunu eşyaların ondaki manevi değerine göre yapmış), her birini özenle fotoğraflamış ve günün sonunda eserlerini hem açık hava hem de oda sergisi şeklinde sergilemiş.

Iweins, “Kendime karşı tamamen dürüst olabilmem için, her şeyi fotoğraflamalıydım. Hiçbir kitap, kıyafet, mutfak eşyası ya da Lego objektifimden kaçamazdı” diyerek süreci nasıl içselleştirdiğini anlatıyor. İçinde yaşadığımız kaotik düzende, kişisel eşyaların önemi hepimiz için değişiyor. Kimi bu cansız materyallere bağlanmayı reddederek kendini akışa, değişime ve her daim yeniliğe bırakırken kimileri eşyaları anılarla eşliyor, onlara bir garip nostalji duygusu yüklüyor. Barbara içinse Katalog’u ortaya çıkarmak, bir denge arayışından ibaret. Aynı zamanda hangi eşyalara tutunmanın gerekli, hangilerinin fazlalık olduğunu anlamasında da rol oynamış.

Geçirdiği dönemi “gönüllü bir hapis” olarak adlandırıyor ve bu sürede yaptığı araştırmalar ile okumalar sonucu, eşyalarına olan bağlılığının büyük bir kısmının ona zevk değil de kafa karışıklığı getirdiğini keşfettiğini belirtiyor. Her bir eşyasını doğal ışıkta ve gri fonda fotoğraflarken, bir nevi onları kendi habitatlarından uzaklaştırıp, kendisini eşyalarının gerçek anlamlarını keşfetmeye zorluyor. “Birçoğuna elveda demeyi umuyorum ama günün sonunda sahip olduklarımı daha çok seviyorum” diyerek vardığı noktayı anlatıyor. Iweins’in tüketim çağında hepimizin gözlerinin önüne serdiği bu birikim, baktıkça insanı düşündürüyor. Sanatçının 2021 boyunca sergilemeyi planladığı Katalog, bir anlamda hepimizin hayatı.