ŞENLİK – Kostis Velonis
Tiyatrallık ile felsefi sorgulamayı harmanlayan heykel diliyle tanınan Kostis Velonis, biçimle anlamsızlık arasındaki gerilimi inceliyor. Onun pratiğinde kutlama hiçbir zaman düz bir anlatıya indirgenmiyor; kurgulanmış, dengesiz ve çoğu zaman kendi içine çöken bir yapı. Sanatçı, şenlik kelimesi üzerinden coşkuyu hem bir gösteri hem de bir kırılganlık hali olarak ele alıyor.
“Şenlik” kelimesini en son ne zaman kullandınız?
Bu çalışmayı üretirken şenlik, doğrudan bir göndermeden çok bir his olarak ortaya çıktı. Niyetle rastlantı arasındaki bir gerilim gibi. Kimsenin katılmayacağı bir kutlama sofrası hazırlamak ya da her şeyin hafifçe aksadığı bir tören düzenlemek gibi. Görsellerin tiyatrallık ile çöküş arasındaki geliş gidişini izlerken bu kelime aklıma geldi.
Bu kelime sizde nasıl bir his uyandırıyor?
Şenlik, yoğun bir deneyimi çağrıştırıyor. Renk, jest, süsleme bir yanda, tüm bunları bir arada tutma çabasının garipliğini diğer yanda. Sevinç ama aynı zamanda bir tür çözülme hali. Amacını unutmuş bir ritüelin koreografisi gibi, içinde saklı bir sakarlık barındırıyor. Ben bunu slapstick (kaba komedi) ile ilişkilendiriyorum. Aşırı komik anlarda bedenin kontrolünü kaybettiği sırada beliren kırılganlık. Anlamlı hâle gelen bir tökezleme anı. Güzelliğin arızada saklı olduğu bir yer.
Bu kelime sizinle ve çalışmalarınızla nasıl ilişkileniyor?
Çalışmalarımda planlanmış ile rastlantısal olan, biçimsel ile absürt olan arasında bir oyun var. Bu projede şenlik bir yankı gibi beliriyor. Patlamış balonlar gibi düzleşmiş nesneler çökme ihtimali taşıyan bir sahnede; kutlamayı andıran jestler ise belirsizlik içinde kayboluyor.
Slapstick, yani fiziksel ve duygusal bir ifade biçimi, burada çok önemli. Düşüp yeniden kalkmanın şiiri gibi. Sakarlık sadece estetik bir araç değil, aynı zamanda duygusal bir doku. Bu imgeler kutlama yapıyor gibi görünüyor ama aynı zamanda onu sorguluyor, düzenin, mizahın ve rahatsızlığın bir arada var olmasına alan tanıyor. Ben o çatlaklarla ilgileniyorum.
Sonraki konuğumuza iletmek istediğiniz üç kelime nedir?
Yerinden edilme, Slapstick, Serap
1968’de Atina’da doğan Kostis Velonis, felsefe, siyaset tarihi ve mizahı harmanladığı yerleştirme ve heykelleriyle tanınıyor. Sanatında başarısızlık anlatıları, teatral jestler ve geçici yapılar üzerinden ideal olanın altındaki kırılganlığı görünür kılıyor. Paris’te École Nationale Supérieure des Beaux-Arts’da eğitim gördü, Atina Ulusal Teknik Üniversitesi’nde mimarlık alanında doktora yaptı. Eserleri Palais de Tokyo, Kunsthalle Osnabrück ve Benaki Müzesi gibi kurumlarda sergilendi.
Bu yaz, Velonis’in işleri Yunanistan’ın Leros Adası’nda Perasma tarafından düzenlenen Folding The Sea Into Dresses That Dissolve Like Salt (Tuz Gibi Çözülen Elbiselere Katlamak Denizi) başlıklı sergide yer alacak. 29 Haziran–23 Ağustos 2025 tarihleri arasında gerçekleşecek sergi, dönüşüm, ritim ve kara ile deniz arasındaki akışkan ilişki temalarını merkezine alıyor. Üçüncü yılına giren Leros Projesi; performanslar, söyleşiler ve adanın farklı mekânlarında gerçekleşen yerleştirmelerle doğa, hafıza ve sanat arasında çok katmanlı bir kültürel diyalog sunmayı hedefliyor.
