YENİ NESİL BİR DERNEK: YUVAM DÜNYA

İklim krizini bir mesele olmanın ötesine taşımış; ülkenin genç liderleri, bu krizi anlatmak ve çözümün parçası olmak için emek veren aktivistler, sivil toplum gönüllüleri, bilim insanları ve hikayeleri daha anlaşılabilir dille topluma aktarabilen sanatçılar ile güçlü iletişimcilerden oluşan bir sosyal oluşum, yeni nesil bir dernek olan, benim de mutlulukla bir parçası olduğum Yuvam Dünya’yı, kurucusu Kıvılcım Pınar Kocabıyık’tan dinliyoruz.Illustrations: Başak Notz @basakillustrates

Yuvam Dünya dört yıllık bir oluşum, yaklaşık üç yıldır da bir dernek olarak hayatta.

Eğitim, yayın ve raporlar, toplumsal etki ve özel sektör başlıkları altında topladığımız birçok farklı projeyle çocuklardan gençlere, çalışanlardan ebeveynlere, öğretmenlerden sporculara uzanan geniş segmentte hedef kitlesi olan çalışmalarımız var.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ÇEVRE DERSİ MÜFREDATTA

İklim değişikliğinin okul öncesi, ilk ve ortaokul öğretim programlarında yer alması için MEB ile bir eğitim projesi üzerinde imzaladığımız protokol ile “İklim Değişikliği ve Çevre” dersi, müfredata girmiş oldu.

DİJİTAL İKLİM VE KÜLTÜR DERGİSİ 

Boğaziçi Üniversitesi İklim Merkezi ile ortak gerçekleştirdiğimiz haftalık dijital iklim ve kültür dergimiz Dünyahali’ni yayınlıyoruz. Sadece iklim krizi değil kültür ve sanat içerikleriyle geniş bir seçki sunan Dünyahali her hafta etkisi yüksek isimler tarafından seslendiriliyor, podcast halinde de dinlenebiliyor.

YUVAM DÜNYA KİTAPLIĞI

Dünyada önde gelen iklim kaynaklarını Türkçe’ye çevirmek üzere yola çıktığımız Yuvam Dünya Kitaplığı’nın ikinci kitabı “İklim Krizinin ABC’si” çok yakında raflarda olacak. İlk kitabımız “Muz Ne Kadar Kötüdür?”e kitapçılardan ulaşabilirsiniz. Karbon ayak izini farklı yönlerden ele alan keyifli bir kitap. Kullandığımız ürünlerin, aldığımız hizmetlerin iklim krizine nasıl ve ne derecede etki ettiğinin kısa bir ansiklopedisi gibi. Çok yakında ise çocuklar için harika bir kitap geliyor.

ÖZEL SEKTÖRDE DÖNÜŞÜME YÖNELİK EĞİTİMLER

Bir yandan da özel sektör ile döngüsel ekonomi ve çalışan kültürü dönüşüm programları üzerine önemli projeler gerçekleştiriyoruz. Şirketlerde dönüşümün sadece üretim bazında kalmayarak her düzeyde gerçekleşmesi için çalışıyoruz. Yuvam Dünya Bilim Kurulu üyelerimiz ile şirketlere iklim krizi, sürdürülebilirlik, iklim dostu yaşam & ofis alışkanlıkları ve söz konusu şirketlerin odağındaki çalışmaların iklim dostu dönüşüm yolları konularında eğitimler düzenliyoruz.

NİL KARAİBRAHİMGİL- “UYAN ANNE, UYAN BABA”

Toplumsal etki projelerinde ise odağımızda kültür dönüşümü var. Sanat ve sporun hikâye anlatma gücünü öne çıkarıyoruz. Kurucu üyemiz Nil Karaibrahimgil’in Yuvam Dünya için söylediği, Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın seslendirdiği “Uyan Anne, Uyan Baba”, kolektif bir hisle mesajlarımızı topluma iletti, 20 milyona yakın dinlemeye ulaştı.

BİREYLER İÇİN FARKINDALIK

Konu iklim krizi olunca sorun büyük durabiliyor ve şu soruyu düşünüyoruz: “Dünyayı ben mi kurtaracağım?”- bu sorumluluğu alacak o nesil bizim neslimiz.

Bir birey olarak konuyu öğrenmek, öğrendiklerimizi paylaşmak, iklim dostu alışkanlıklar edinerek hayatımızı değiştirmek, sivil toplum kuruluşlarına destek olmak ve gönüllülük faaliyetlerine katılmak büyük fark yaratıyor.

50 YIL SONRASI İÇİN UMUTLAR

Dünya için, Türkiye için, kendim için, çocuklarım için. 50 yıl sonra dünyaya ve canlılığına saygılı yaşamayı öğrenmiş olacağımızı umuyorum. Çünkü türümüzün hikayesini değiştirebilecek son nesil biziz. 50 yıl sonra iklim krizi ile mücadelede başarılı olmuş bir neslin bireyi olarak her birimizin çocuklarımızın süper kahramanı olduğu bir dünyada olacağımıza inanmak istiyorum. Hemen bugün üzerimize düşeni yaparsak, birlikte bunu başarabileceğimize inanıyorum.

YUVAM DÜNYA’NIN YAYINLADIĞI; FARKLI ALANLARDA ALIŞKANLIKLARIMIZI DEĞİŞTİRMENİN İPUÇLARINI SUNAN BİR REHBER:

İKLİM DOSTU TÜKETİM

  1. İhtiyacından fazlasını alma.
  2. Aldığın her şeyin karbon ayak izini öğrenmeye çalış.
  3. Sahip olduklarını iyi kullan, ömrünü uzat.
  4. Kullanmadığını kullanabilecek olana ver.
  5. Sürdürülebilir üretim yapan doğa dostu markalardan alışveriş yap.
  6. Çabuk bozulmayan uzun ömürlü ürün almaya çalış.
  7. Yerli-yerel üretileni tercih et.
  8. Tek kullanımlık plastik kullanma.
  9. Naylon poşet kullanma, bez çanta veya sepet kullan.
  10. Gerekmedikçe kâğıt kullanma.

İKLİM DOSTU ULAŞIM

  1. Uçak ile seyahatin karbon ayak izi çok yüksek. Kara ulaşımını tercih et.
  2. Aynı yöne giden insanlarla aynı aracı paylaşmak hem enerji hem de bütçe tasarrufu sağlar.
  3. Aracını daha yavaş ve verimli kullanmayı dene. Mümkünse elektrikli modelleri tercih et.
  4. Bisiklet ve scootera binmek hem sana hem de dünyamıza iyi gelecektir.
  5. Yakın mesafeleri yürüyerek, uzak mesafeleri ise toplu taşımayla kat edebilirsin.

İKLİM DOSTU EV

  1. Kışın evi çok ısıtma. Radyatör ayarını yalnızca 1°C düşürmek bile enerji tüketimini %5 – 10 kadar azaltır.
  2. Evde ısı kaybının önüne geç. Yalıtım iyi değilse ısıtma enerjisinin yarısı boşa gider.
  3. İmkânın varsa çift camlı cam taktır.
  4. Enerji tasarruflu ve çevre dostu ürünleri tercih et.
  5. Klima kullanımını azalt. Vantilatörün tükettiği enerji çok daha azdır.
  6. Elektrikli aletleri beklemede bırakma. Kullanmadığın zaman tamamen kapat.
  7. Çamaşırları biriktir ve tek seferde ütüle.
  8. Sebze meyveyi yıkadığın suyu dökme. Çiçek/bitki sulamada kullan.
  9. Diş fırçalarken, tıraş olurken, duş alırken musluğu açık bırakma.
  10. Şarj edilebilir pilleri tercih et.

İKLİM DOSTU BAHÇE

  1. Bahçede farklı türde bitkiler yetiştir. Yabani türleri dene.
  2. Çim yerine bakımı daha az su isteyen toprak örtücüleri kullan.
  3. Sebze-meyve üretiminde permakültür yöntemlerine geç.
  4. Kimyasal böcek ilacı ve gübre kullanma.
  5. Sonbahar yapraklarını yaprak kompostu için değerlendir.
  6. Yağmur suyunu depola, sulamada kullan.
  7. Lavabodan boşa akan suyu depola, sulamada kullan.

İKLİM DOSTU YAŞAM

  1. Alışverişe çıkmış olmak için alışveriş yapma.
  2. Asansör yerine merdiven tercih et.
  3. Dikebildiğin kadar fidan dik.
  4. Yeşil alanları gözün gibi koru.
  5. E-faturaya geç.
  6. Doğada daha çok zaman geçir.
  7. İklim krizi hakkında bilgini arttır ve çevrendekilerle paylaş.
  8. Kendi yaşam tarzının neden olduğu karbon ayak izini öğren.
  9. İklim krizine karşı çalışan sivil toplum kuruluşlarına üye ol, destek ol.

İKLİM DOSTU MUTFAK

  1. Et ürünleri tüketimini azalt, daha çok sebze ürünü tüket.
  2. Evine-semtine en yakın yerde yetişmiş sebze-meyveyi almaya çalış.
  3. Evinin balkonunda, bahçesinde kendi sebzeni yetiştirmeyi öğren.
  4. Ekolojik, organik ve yerel üreticiler tarafından üretilen ürünleri satın al.
  5. Mutfak çöpünü kompost yap. Bu zengin toprağı kendi sebzeni yetiştirirken kullan.
  6. Tabağına yiyeceğin kadar koy, yemeğini çöpe atma.
  7. Bulaşık makinesini tam doldurmadan çalıştırma. Makine elle yıkamaya kıyasla çok daha fazla tasarrufludur.
  8. Doğada çözünebilen poşet, pişirme kabı, streç kullan.

İKLİM DOSTU OFİS

  1. Ofis içinde tasarruflu aydınlatma ürünleri kullan ve gereksiz yanan ışıkları kapat.
  2. Enerji verimliliği yüksek ofis cihazlarını tercih et.
  3. Tuvalet ve diğer ortak alanlarda enerji tüketimini en aza indiren sensörler kullan.
  4. Çalışma ortamını serinletmek için klima yerine kapı ve pencereleri kullan.
  5. Şirket arabaları ve servisleri için daha az yakıt tüketen araçları ve seyahatlerde daha kısa rotaları tercih et.
  6. Toplantı için seyahat etmek yerine online toplantı yap.
  7. İşyerinin çöpünü ayırıp geri dönüşüme kazandır.
  8. Çok gerekmedikçe yazıcı kullanma.