SÜRDÜRÜLEBİLİR PROJELERİN MİMARI: DIEBEDO FRANCIS KERE

Geçtiğimiz yıl, mimari dünyasının Nobel’i olarak kabul edilen Priztker Ödülü’nün sahibi ilk kez, Afrikalı ve siyahi mimar Diebedo Francis Kere oldu.1965 yılında Gando, Burkina Faso’da doğan mimar, aynı zamanda bir eğitmen ve sosyal aktivist. Çalışmalarını 1985 yılından beri Berlin’de sürdürüyor. Kere, ilk projesi olan Gando İlkokulu’nu henüz Berlin Teknik Üniversitesi’nde öğrenciyken tamamlıyor ve bu projesiyle 2004 yılında Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü kazanıyor. Işığın dışavurumu çalışmalarında şiirsel bir unsur olarak öne çıkarken Kere, projelerinde kullandığı kil ve ahşap gibi lokal materyallerden de en verimli sonuçları elde etmeyi amaçlıyor. Afrika dışında hayata geçirdiği tasarımlarında doğup büyüdüğü yer olan Gando’nun izleri kolaylıkla fark ediliyor. O bölgelerde yaşayan yerel halkın iklim koşullarından dolayı sosyalleşmek, ya da kutlamalar yapmak amacıyla büyük ağaç gölgelerinde toplanmaları temel anlamda Kere’nin tasarladığı projelere ilham veriyor. Kere’nin hastane, okul, opera binası başta olmak üzere projelerinin çoğu Mali, Togo, Kenya, Sudan ve Mozambik gibi Afrika kıtasındaki ülkelerde olsa da, Danimarka, İsviçre, Almanya, İngiltere, İtalya ve Amerika’da da çeşitli bienaller ve festivaller için gerçekleştirdiği pavyon ve enstalasyonlar bulunuyor. Serpentine Pavyonu (2017), Coachella Festivali’nde yer alan enstalasyon (2019), Montana’da bulunan Tippet Rise Sanat Merkezi için inşa ettiği “Xylem”(2019) gibi çalışmalar mimarın dikkat çekici işleri arasında sıralanıyor. Kere’nin sürdürülebilir ve çevre dostu olmayan üretimin değiştirilebileceğine dair umut veren yapıları, bölgesel ihtiyaçların, estetik kaygıları gözetmeyi bırakmadan da karşılanabileceğini gösteriyor. 2022 yılında Time Dergisi’nin ilham veren 100 kişi listesine adını yazdıran Kere, mimari çalışmalarının yanı sıra Harvard ve Yale gibi üniversitelerde konuk profesör olarak dersler vermeye, işleriyle solo ve grup sergilerinde yer almaya devam ediyor.

Spesifik bir binanın değil, mimariye yaklaşımın değerlendirildiği Pritzker Ödülü’nde kazananlar her yıl Mart ayında açıklanıyor. 2022 yılında Diebedo Francis Kere’nin onurlandırıldığı platformda bu yıl sizlerin favorisi kim veya kimler?